Naltrekson to związek chemiczny należący do grupy antidotów. Działa poprzez wiązanie się z receptorami opioidowymi, głównie jako ich antagonista, co blokuje działanie substancji uzależniających. Pomaga także w terapiach uzależnienia od alkoholu, wspierając utrzymanie abstynencji, choć mechanizm, poprzez który to działa, nie jest całkowicie zrozumiały. W medycynie stosuje się go w formie chlorowodorku naltreksonu (w postaciach doustnych) oraz bromku metylnaltreksonu (do podskórnych iniekcji, aby zredukować zaparcia spowodowane opioidami).
Wskazania do leczenia naltreksonem i jego preparaty
Naltrekson to lek, który wspiera terapię osób z uzależnieniem od opioidów oraz działa jako antidotum w przypadkach przedawkowania tych substancji, wspomagając proces detoksykacji. Pomaga także pacjentom uzależnionym od alkoholu w utrzymaniu abstynencji. Używanie naltreksonu wiąże się z wieloma korzyściami: nie powoduje on uzależnienia zarówno psychicznego, jak i fizycznego, a regularne jego stosowanie nie prowadzi do rozwoju tolerancji w organizmie. Przyjmowanie tego leku zmniejsza pragnienie sięgania po substancje, lecz w przypadku ich zażycia nie skutkuje natychmiastową, negatywną reakcją. Leczenie naltreksonem powinno być prowadzone z zachowaniem ścisłej kontroli medycznej. Obecnie dostępne są następujące preparaty naltreksonu:
- Naltex, tabletki powlekane 50 mg, 28 sztuk.
- Adepend, tabletki powlekane 50 mg, 28 sztuk.
- Mysimba – w połączeniu z bupropionem, tabletki o przedłużonym uwalnianiu, 8 mg + 90 mg, 112 sztuk.
- Relistor, roztwór do iniekcji, 12 mg/0,6 ml, 1 fiolka, forma metylnaltreksonu – stosowany w leczeniu zaparć spowodowanych opioidami.
Preparaty zawierające naltrekson nie mają refundacji. Naltrekson lek w niskich dawkach (LDN) jest z powodzeniem stosowany w USA w chorobach, reumatologicznych, nowotworowych, autoimmunologicznych oraz HIV/AIDS w terapii; w Polsce zaledwie kilku lekarzy decyduje się na taką formę leczenia, ponieważ nie jest ona powszechnie akceptowaną metodą.
Naltrekson w terapii uzależnienia od opioidów
Opioidy stanowią różnorodną grupę substancji, w której skład wchodzą zarówno substancje naturalne, jak i te syntetyczne oraz półsyntetyczne, które działają jako agoniści receptorów opioidowych. Endogenne opioidy, wytwarzane przez mózg, pełnią istotną rolę w regulacji aktywności neurotransmiterów w systemie opioidowym, a ich podstawowym zadaniem jest łagodzenie bólu. Należy podkreślić, że te naturalnie występujące związki nie są używane w celach terapeutycznych ani do uzyskiwania efektów psychoaktywnych.
Mechanizm działania naltreksonu
Naltrekson jest długo działającym antagonistą opioidowym, który ma niewielką aktywność agonistyczną. Jego działanie polega na konkurencyjnym wiązaniu się z receptorami w centralnym i obwodowym układzie nerwowym, co blokuje dostęp zewnętrznych opioidów do tych receptorów. Lek ten nie prowadzi do uzależnienia ani w wymiarze fizycznym, ani psychicznym, a jego działanie antagonistyczne nie powoduje rozwoju tolerancji.
Nie do końca zrozumiano, w jaki sposób naltrekson działa w terapii uzależnienia od alkoholu. Uważa się, że może on wpływać na endogenny system opioidowy, a także że spożycie alkoholu może być bodźcem dla tego systemu.
W odróżnieniu od wielu innych leków, naltrekson nie wywołuje awersji do alkoholu ani nie wywołuje nieprzyjemnych reakcji po jego spożyciu. Głównym rezultatem leczenia naltreksonem u osób uzależnionych od alkoholu jest zmniejszenie chęci do picia, co z kolei może obniżyć ryzyko nawrotu po spożyciu niewielkich ilości alkoholu. Wpływa to na możliwość zerwania cyklu pozytywnych wzmocnień, który zazwyczaj prowadzi do pełnego nawrotu uzależnienia. Naltrekson jest wykorzystywany w kontekście złożonej terapii uzależnień, a jego efektywność została potwierdzona w licznych badaniach. Akcja leku powinna być kontrolowana przez specjalistów, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność leczenia.
Jak to działa:
Naltrekson funkcjonuje poprzez hamowanie receptorów opioidowych, co prowadzi do osłabienia efektu nagradzającego alkohol oraz opioidy. Dzięki temu działaniu obniża również chęć sięgania po te substancje oraz zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu uzależnienia.
Efekty uboczne:
Jak to bywa z każdym lekiem, naltrekson ma potencjał powodowania pewnych niepożądanych reakcji. Najczęściej występujące to:
- Nudności
- Bóle głowy
- Zmęczenie
- Problemy ze snem
- Biegunka
Przeciwwskazania:
Naltrekson jest niewskazany w sytuacjach takich jak:
Nadwrażliwość na składnik aktywny lub którykolwiek z pozostałych składników leku. Udział w terapii z wykorzystaniem opioidów. Bieżące przyjmowanie opioidów, co może prowadzić do nasilenia objawów odstawienia.
Rozpoczęcie kuracji naltreksonem powinno odbywać się jedynie po konsultacji z lekarzem, szczególnie u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami lub przyjmujących inne leki.
Pamiętaj!
Naltrekson należy stosować jedynie zgodnie z zaleceniami lekarza. Nie powinien być używany jako środek samodzielnej terapii uzależnień.
Pytania i odpowiedzi na temat naltreksonu
Co warto wiedzieć o naltreksonie?
Naltrekson to substancja chemiczna, która działa jako lek zmniejszający pragnienie i potrzebę picia alkoholu. Po zakończeniu picia, naltrekson może pomóc w dłuższym utrzymaniu abstynencji. Lek nie eliminie całkowicie alkoholizmu, ale może wspierać Cię w zachowaniu trzeźwości w trakcie innych form pomocy, takich jak terapia uzależnień.
Jak działa naltrekson?
Naltrekson blokuje określone receptory w mózgu, które są odpowiedzialne za odczuwanie przyjemności związanej z piciem alkoholu lub używaniem narkotyków. Kiedy te receptory są zablokowane, nie odczujesz przyjemności z alkoholu, co znacznie zmniejszy Twoje pragnienie picia, co ułatwi Ci zaprzestanie spożywania alkoholu. W przeciwieństwie do disulfiramu (innego leku stosowanego w uzyskaniu abstynencji alkoholowej, w Polsce znanego jako Anticol), naltrekson nie wywołuje nieprzyjemnych reakcji, wymiotów ani zmienności ciśnienia, jeśli zdecydujesz się na alkohol.
Jakie mogą być skutki uboczne stosowania naltreksonu?
Najbardziej powszechnym skutkiem ubocznym są nudności. Rzadziej mogą wystąpić bóle głowy, zaparcia, zawroty głowy, uczucie zdenerwowania, bezsenność lub lęk. Ważne, abyś poinformował swojego lekarza, jeśli doświadczysz któregoś z tych objawów – być może dostosuje on dawkowanie lub zaleci inny lek, który nie wywołuje takich efektów ubocznych.
Co powinieneś wiedzieć przed podjęciem decyzji o leczeniu naltreksonem?
Podczas terapii naltreksonem powinieneś unikać stosowania opioidów, takich jak kodeina, morfina czy heroina, a także popularnych leków na kaszel i przeciwbólowych, które zawierają kodeinę (np. Thiocodin, Ascodan, Solpadeine, Antidol, Ultracod). Naltrekson może nasilić objawy odstawienia u osób uzależnionych od opioidów. Ważne jest, aby przestać stosować opioidy co najmniej 10 dni przed rozpoczęciem kuracji naltreksonem.
Naltrekson nie powinien być stosowany w okresie ciąży i karmienia piersią, gdyż może przenikać do mleka matki.
Jak długo powinno trwać leczenie naltreksonem?
O tym, jak długo trwa kuracja, decyduje lekarz. Chociaż nie ustalono maksymalnego czasu trwania terapii, większość pacjentów przyjmuje lek przez 3 miesiące lub dłużej. Należy stosować lek zgodnie z zaleceniami medyka, nie przekraczać wyznaczonej dawki. Niezwykle istotne jest, by nie zapominać o przyjmowaniu leku oraz nie kończyć leczenia samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem.
Naltrekson cena
Naltrekson, działający składnik w preparatach takich jak Naltex (Naltrekson Hydrochloride Accord), to lek, który można nabyć tylko na receptę. Używa się go do terapii uzależnień od alkoholu i substancji psychoaktywnych. Koszt Naltexu w aptekach różni się w związku z wybraną wersją opakowania (28 albo 56 tabletek) i może wynosić od 129,99 zł do 285,99 zł.
Naltrekson bez recepty
Substancja terapeutyczna naltrekson wykorzystuje się jako wsparcie w terapii uzależnienia od opioidów u osób przechodzących detoksykację. Dodatkowo, jest stosowana u pacjentów cierpiących na uzależnienie od alkoholu, aby pomóc im w zachowaniu abstynencji.